شکل‌گیری اندیشۀ سیاسی «تجدد آمرانه» در تاریخ معاصر ایران ( مطالعۀ موردی: نامۀ فرنگستان)

Authors

  • آوات عباسی استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
  • ابوالفضل شکوری استادیار گروه علوم سیاسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

    اندیشۀ ­سیاسی تجدد آمرانه پس از سقوط محمدعلی شاه تا روی کار آمدن رضاشاه به گفتار سیاسی غالب در ایران تبدیل شد. مقاله‌های سیاسی و اجتماعی نامۀ فرنگستان مهم‌ترین نقش را در ترویج این اندیشۀ ­سیاسی بر عهده داشته است. در این پژوهش با در نظر گرفتن مقاله­های سیاسی و اجتماعی نامۀ فرنگستان به‌عنوان یک کنش گفتاری در مورد زمینۀ فکری و سیاسی دورۀ انتشار آن، نشان داده شده اندیشۀ سیاسی تجدد آمرانه پاسخی به بحران ناامنی و بی­نظمی، و همچنین شکست آرمان‌های ترقی‌خواهانۀ انقلاب مشروطه در ایران بوده است. پس از آن با بررسی فرایندی که نویسندگان مقاله­های سیاسی و اجتماعی این مجله از مشاهدۀ مشکل سیاسی تا ارائۀ راه‌حل طی کرده‌اند، سعی شده فراتر از مواجهه­­های ایدئولوژیک، تبیینی نظری از پیدایش اندیشۀ سیاسی تجدد آمرانه و روی کار آمدن رضاشاه در تاریخ معاصر ایران ارائه شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجددگرایی در ایران معاصر؛ مطالعۀ موردی: اندیشۀ میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله

چکیده نخستین رویارویی اندیشه‌گران ایرانی با تمدن غرب تقریباً در دورۀ قاجار اتفاق افتاد. احساس عقب‌ماندگی و ضعف فکری این اندیشه‌گران در برابر غرب، اولین رگه‌های شکل‌گیری تجددگرایی در ایران را ایجاد کرد. میرزا ملکم‌خان از مهم‌ترین نمایندگان تجددطلبی در ایران اسلامی است. ملکم‌‌خان اندیشه‌گری است که شالودۀ اندیشه و عمل معاصر را در کنار نخستین منورالفکران ایران بنیان نهاده است. برخی از نویسندگان و م...

full text

بررسی جریان¬شناسی تجدد در تاریخ تحولات سیاسی ایران

بحث تجدد در تاریخ سیاسی ایران از چند جهت قابل پژوهش است: تطور در مفهوم­شناسی تجدد و نسبت آن با مدرنیسم و مدرنیزاسیون، تأثیری­ که تجدد و مفاهیم هم خانوادة آن در سیر تحولات­سیاسی ایران بخصوص­درنهضت مشروطه به بعد داشته و دو مفهوم تجدد ملی و تجدد ظلی و جریان­شناسی برآمده از آن در تاریخ ایران. با این تمهیدات، بحث تجدد و سیر تاریخی آن، تقریباً با تمامی مفاهیم مهم فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعة ایران مر...

full text

تجددگرایی در ایران معاصر؛ مطالعۀ موردی: اندیشۀ میرزا ملکم خان ناظم الدوله

چکیده نخستین رویارویی اندیشه گران ایرانی با تمدن غرب تقریباً در دورۀ قاجار اتفاق افتاد. احساس عقب ماندگی و ضعف فکری این اندیشه گران در برابر غرب، اولین رگه های شکل گیری تجددگرایی در ایران را ایجاد کرد. میرزا ملکم خان از مهم ترین نمایندگان تجددطلبی در ایران اسلامی است. ملکم خان اندیشه گری است که شالودۀ اندیشه و عمل معاصر را در کنار نخستین منورالفکران ایران بنیان نهاده است. برخی از نویسندگان و مور...

full text

تجددگرایی در ایران معاصر؛ مطالعۀ موردی: اندیشۀ میرزا ملکم خان ناظم الدوله

چکیده نخستین رویارویی اندیشه گران ایرانی با تمدن غرب تقریباً در دورۀ قاجار اتفاق افتاد. احساس عقب ماندگی و ضعف فکری این اندیشه گران در برابر غرب، اولین رگه های شکل گیری تجددگرایی در ایران را ایجاد کرد. میرزا ملکم خان از مهم ترین نمایندگان تجددطلبی در ایران اسلامی است. ملکم خان اندیشه گری است که شالودۀ اندیشه و عمل معاصر را در کنار نخستین منورالفکران ایران بنیان نهاده است. برخی از نویسندگان و مو...

full text

بررسی جریان¬شناسی تجدد در تاریخ تحولات سیاسی ایران

بحث تجدد در تاریخ سیاسی ایران از چند جهت قابل پژوهش است: تطور در مفهوم­شناسی تجدد و نسبت آن با مدرنیسم و مدرنیزاسیون، تأثیری­ که تجدد و مفاهیم هم خانوادة آن در سیر تحولات­سیاسی ایران بخصوص­درنهضت مشروطه به بعد داشته و دو مفهوم تجدد ملی و تجدد ظلی و جریان­شناسی برآمده از آن در تاریخ ایران. با این تمهیدات، بحث تجدد و سیر تاریخی آن، تقریباً با تمامی مفاهیم مهم فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعة ایران مر...

full text

تحلیل و سنخ شناسی تفکر سیاسی در تاریخ معاصر ایران

<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: &quot;B Mitra&quot;; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: &quot;Times New Roman&quot;; mso-fareast-theme-font: minor-fareast; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: FA;" lang="...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 1

pages  109- 128

publication date 2016-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023